LOD là gì? Các cấp độ và lợi ích của LOD trong BIM

Vì sao mô hình BIM có thể hoạt động trơn tru trong suốt cả dự án? Câu trả lời nằm ở LOD – hệ thống tiêu chuẩn của mô hình.

1. LOD là gì?

LOD (Level of Development) là khung tiêu chuẩn được sử dụng để xác định mức độ chi tiết và độ chính xác cần thiết trong mô hình thông tin xây dựng BIM tại các giai đoạn khác nhau của dự án. Hiểu một cách đơn giản, LOD như một “thước đo” cho biết mô hình BIM của bạn đã hoàn thiện đến mức nào – từ giai đoạn lên ý tưởng ban đầu, đến chi tiết thi công cuối cùng.

Cần phân biệt rõ hai khái niệm: Level of Detail (mức độ chi tiết đồ họa) và Level of Development (mức độ phát triển bao gồm cả thông tin và đồ họa). Trong ngành xây dựng, chúng ta thường sử dụng Level of Development để đánh giá độ tin cậy và đầy đủ của thông tin trong mô hình BIM.

2. Các cấp độ LOD 100 – 500

Cấp độ LOD 100 là giai đoạn tiền thiết kế. Trong đó mô hình bao gồm các ký hiệu 2D và hình khối để biểu thị sự tồn tại của một thành phần, với các thông số như chiều cao, diện tích, thể tích, hướng và vị trí được xác định. Đây là giai đoạn “phác thảo” đầu tiên khi ý tưởng chỉ mới hình thành.

LOD 200 – cấp độ thiết kế sơ bộ. Mô hình được phát triển với hình dạng, kích thước và vị trí xấp xỉ. Các thành phần được biểu diễn như hệ thống chung hoặc lắp ráp với số lượng, kích thước, hình dạng, vị trí và hướng với kích thước gần đúng.

Đến LOD 300, các yếu tố của mô hình được xác định với kích thước BIM chính xác  Thông tin phi đồ họa cũng có thể được gắn vào các thành phần mô hình.

LOD 350 biểu diễn chi tiết chính xác từng thành phần và cách chúng kết nối, tương tác với các hệ thống khác trong công trình.

Ở mức LOD 400, các mô hình phát triển được xây dựng theo từng mục đích cụ thể ở các giai đoạn thiết kế khác nhau với đầy đủ chi tiết để chế tạo, lắp đặt, thi công các phần.

LOD 500 là mô hình biểu diễn các chức năng hoạt động thực tế của công trình tại hiện trường cùng với thông tin phi đồ họa được đính kèm.

Để có thể dễ dàng hiểu hơn về cấp độ LOD, dưới đây là một số dự án mô hình BIM điển hình do Công ty Đất vàng Việt Nam đã thành công xây dựng:

Ở KCN Song Phượng, LOD 100 được dùng để thể hiện các phân khu chức năng: công nghiệp, dịch vụ – hành chính, cây xanh, hạ tầng giao thông nội bộ dưới dạng hình khối đại diện.

Ở giai đoạn này, mô hình LOD 100 vẫn chưa đưa thông tin kích thước chi tiết, vật liệu hay khối lượng, tuy nhiên đã đủ để phục vụ công tác thuyết trình quy hoạch, phối hợp ban đầu.

Nhờ áp dụng mô hình LOD 100 của BIM, Đất vàng Việt Nam giúp chủ đầu tư KCN Song Phượng có thể hình dung được quy mô tổng thể, mặt bằng sơ bộ và định hướng phát triển không gian của toàn khu công nghiệp ngay từ giai đoạn ý tưởng.

Với LOD 350, Đất vàng Việt Nam xây dựng mô hình BIM cho nhà ở dân dụng thể hiện đầy đủ hình dạng, kích thước và tham số kỹ thuật của kết cấu (cột, dầm, sàn, móng), vỏ bao (cửa đi, cửa sổ, lan can), và hoàn thiện nội – ngoại thất (ốp lát, sơn). Hệ thống nước được thiết kế với đầy đủ hệ thống thoát nước và cấp nước cho nhà, với mức độ chi tiết LOD 350 những đường ống được thể hiện rõ chi tiết, đường kính, chuẩn kích thước với thực tế.

Khi đó, mô hình LOD 350 này có thể được dùng để tạo tài liệu và bản vẽ thi công, đảm bảo tính liên tục của thông tin từ giai đoạn thiết kế và giảm thiểu vấn đề phát sinh trong trong xây dựng.

So sánh Level of Development và Level of Detail

Thuật ngữ “LOD” đại diện cho hai khái niệm khác nhau: Level of Detail và Level of Development như đã kể ở trên. Mặc dù cùng sử dụng từ viết tắt LOD, nhưng chúng có ý nghĩa và ứng dụng hoàn toàn khác biệt trong thực tế.

Level of Detail – mức độ chi tiết đồ họa: khái niệm của nó tập trung chủ yếu vào khía cạnh trực quan và đồ họa của mô hình BIM, có nguồn gốc từ lĩnh vực game và đồ họa máy tính, sau đó được áp dụng vào BIM.

Nó có đặc điểm liên quan đến độ phân giải và chi tiết hình ảnh của đối tượng 3D, thường được điều chỉnh dựa trên khoảng cách quan sát hoặc mục đích sử dụng. Và có thể thay đổi linh hoạt tùy theo nhu cầu hiển thị. Lấy ví dụ dễ hiểu đó là một cánh cửa có thể được hiển thị như một hình chữ nhật đơn giản khi nhìn từ xa, nhưng khi zoom gần sẽ thấy tay nắm, bản lề và các chi tiết trang trí trên cửa.

Level of Development (mức độ phát triển) là khái niệm khái quát hơn, bao gồm cả biểu diễn đồ họa và các thuộc tính thông tin của đối tượng. Đây là tiêu chuẩn chính, chỉ ra mức độ tin cậy khi sử dụng mô hình trong ngành xây dựng hiện nay. Level of Development kết hợp cả thông tin đồ họa và dữ liệu phi đồ họa để phản ánh độ tin cậy và đầy đủ của thông tin. Hơn nữa nó được xác định theo tất cả các giai đoạn của dự án.

Khác với khái niệm ở ví dụ trên, một cánh cửa ở LOD 400 không chỉ hiển thị chi tiết đồ họa mà còn chứa thông tin về vật liệu, nhà sản xuất, mã sản phẩm, giá thành, hướng dẫn lắp đặt.

3. Vai trò và lợi ích của LOD trong BIM

LOD như “kim chỉ nam” trong toàn bộ quy trình của một dự án BIM. Thay vì để mỗi thành viên tự ước lượng mức độ chi tiết cần thiết, LOD tạo ra một ngôn ngữ chung để cả nhóm tham gia dự án hiểu rõ mô hình đang phát triển đến đâu và độ tin cậy đang ở mức độ nào.

Đây là tiêu chuẩn cho chất lượng thông tin dự án. Khi một mô hình đạt cấp độ LOD 400 có nghĩa là thông tin đã có mức chính xác để cho thi công. Ngược lại, mô hình LOD 200 chỉ phù hợp cho giai đoạn thiết kế sơ bộ và không nên dùng để ra quyết định chi tiết về kỹ thuật.

LOD tạo ra một “từ điển chung” cho kiến trúc sư, kỹ sư, nhà thầu và chủ đầu tư. Truyền đạt thông điệp rõ ràng về mức độ hoàn thiện của các yếu tố công trình.

Với từng đối tượng tham gia dự án, LOD mang lại lợi ích cụ thể: chủ đầu tư kiểm soát chất lượng và chi phí tốt hơn; nhà thiết kế có quy trình làm việc rõ ràng, điều phối hiệu quả; nhà thầu thi công nhận được thông tin chính xác để lập kế hoạch và hạn chế thay đổi; đơn vị vận hành có đầy đủ dữ liệu để bảo trì và quản lý tài sản thông minh.

4. Ứng dụng của LOD trong các giai đoạn dự án

LOD được áp dụng xuyên suốt vòng đời công trình. Ở giai đoạn khởi động và thiết kế sơ bộ, các mô hình thường đạt mức LOD 100 hoặc LOD 200. Lúc này, mô hình chỉ bao gồm hình khối cơ bản, kích thước tổng thể và thông tin khái lược về các hệ thống. Mục tiêu là hình thành ý tưởng và đánh giá sơ bộ quy mô, chi phí hoặc khả năng khả thi của dự án.

Khi dự án chuyển sang giai đoạn thiết kế kỹ thuật và phối hợp đa ngành, mức LOD được nâng lên LOD 300 hoặc LOD 350. Mô hình bắt đầu phản ánh chính xác kích thước, vị trí, các kết nối giữa các thành phần như kiến trúc, kết cấu, cơ điện.

Đến giai đoạn thi công, mô hình cần đạt ít nhất LOD 400. Tại đây, tất cả các chi tiết liên quan đến vật liệu, kỹ thuật lắp đặt, biện pháp thi công được thể hiện đầy đủ. Nhà thầu sử dụng mô hình ở mức này để lập tiến độ, phân chia khối lượng, chuẩn bị vật tư và thi công thực tế.

Sau khi công trình hoàn tất, mô hình được nâng cấp lên LOD 500. Dữ liệu tại LOD 500 bao gồm thông tin đã kiểm chứng sau thi công và được chuyển giao cho đơn vị quản lý vận hành.

5. Các tiêu chuẩn về LOD

Một trong những hệ thống tiêu chuẩn phổ biến nhất hiện nay là LOD Specification do Viện BIM Mỹ phát triển. Theo tiêu chuẩn này, LOD được phân thành các cấp: LOD 100, 200, 300, 350, 400 và 500. Mỗi cấp độ phản ánh mức độ hoàn thiện về hình học và thông tin khác nhau, phù hợp với yêu cầu của từng giai đoạn dự án. Chi tiết về các cấp đã được đề cập ở hạng mục “Các cấp độ LOD 100 – 500” phía trên.

Ngoài tiêu chuẩn của BIMForum, còn có các hệ thống khác như PAS 1192 và BS EN ISO 19650 (Anh/Châu Âu) – tập trung vào quản lý thông tin hơn là chi tiết hình học, hoặc tiêu chuẩn quốc gia như VDI 2552 của Đức và Singapore BIM Guide. Mỗi quốc gia có thể điều chỉnh khung LOD phù hợp với quy định và thực tiễn nội địa, nhưng nhìn chung đều xoay quanh mục tiêu đảm bảo tính rõ ràng và minh bạch của mô hình qua từng giai đoạn.

LOD không chỉ đơn thuần là một hệ thống phân loại mà còn là “xương sống” của quy trình BIM hiện đại. Việc hiểu rõ và áp dụng đúng LOD không phải là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc cho một dự án BIM. Đầu tư thời gian để hiểu và triển khai LOD một cách đúng đắn sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho toàn bộ vòng đời của công trình.

​​Đất vàng Việt Nam

​​Nền tảng bất động sản Quy hoạch – Dự án – Giá đất

​​Big Data chính xác, phong phú, minh bạch cho nhà đầu tư và mọi đối tượng khách hàng

​​Hotline: 0961.85.0990